Dakbayan sa Lapu-Lapu

dakbayan sa Pilipinas

Ang Dakbayan sa Lapu-Lapu ikatulo nga klaseng dakbayan nahimutang sa probensya sa Sugbo, Pilipinas. Ang dakbayan nag-okupar sa dakong bahin sa Pulo sa Mactan, usa ka kilometro lamang gikan sa pulo sa Sugbo, ug naglakip usab sa tibuok pulo sa Olango mga lima ka kilometro padulong sa amihanang sidlakan, ug uban pang gagmay nga isla. Ang Dakbayan sa Lapu-lapu lakip sa dakong Cebu Metropolitan Area nga gisentro sa Dakbayan sa Sugbo.

Adunay kinatibok-an gidak-on nga 107.30 kilometros quadrado ug nahimutang ikalima nga distrito. Sumala sa census ni acting 2010, dunay 119,252 katawo. Ang gitudlo nga kodigo postal mao ang 6004.

Kasaysayan

usba

Sa ika-16 nga siglo, ang isla sa Mactan gisakup sa Espanya. Gitukod sa mga prayle sa Augustinian ang lungsod sa Opon kaniadtong 1730, ug nahimo kini nga lungsod kaniadtong 1961. Ginganlan kini nga si Datu Lapu-Lapu, ang pinuno sa isla, nga nanguna sa kapildihan batok sa explorer sa Portuges nga si Fernando de Magallanes kaniadtong 1521 sa Gubat. Si Mactan, nga gisaulog sa sangtuwaryo sa Lapu-Lapu sa Punta Engaño, diin gipangulohan ni Magellan ang usa ka landing nga grupo sa 40 ka mga lalaki aron mag-resupply sa 1,500 nga mga lokal nga nag-atubang ug gipatay ang ilang kapitan ug uban pang mga lalaki.

Ang munisipalidad sa Opon gitukod sa mga misyonaryo sa Augustinian kaniadtong 1730. Gihatag kini sa mga Heswita sa 1737 ug pagkahuman gibalik sa mga Augustinian. Kung mikaylap ang Rebolusyong Pilipino sa Kabisay-an kaniadtong 1896, ang mga tawo nag-organisar sa lokal nga mga rebolusyonaryong yunit.

Panahon sa Gubat sa Pilipinas-Amerikano, usa ka gobyerno sa militar ang natukod. Ang padayon nga pagsukol sa mga taga-Sugbo ang nanguna sa gobyernong US nga mapatindog pag-usab ang kontrol sa militar sa probinsya kaniadtong Hulyo 17, 1901. Niadtong 1905, gipili ni Opon ang una niyang piniliay sa munisipyo, ug si Pascual dela Serna napili nga pangulo sa lungsod.

Pagkahuman sa pagbuto sa Ikaduhang Gubat sa Kalibutan, ang presensya sa daghang mga tanke sa pagtipig sa lana sa Opon naghimo sa lungsod nga hinungdan sa mga pag-atake sa mga Hapon sa usa ka semana pagkahuman sa pagbuto sa Ikaduhang Gubat sa Kalibutan kaniadtong Disyembre 1941. Naglupad ang eroplano sa kaaway. duha sa napulo ug upat nga tanke sa pagtipig sa lana. sa Opon Usa ka yunit sa Kawaguchi Detachment sa Japanese Imperial Forces nga miabot sa silangan nga baybayon sa Sugbo kaniadtong Abril 10, 1942. Pagkahuman, ang kalihukan sa pagbatok giorganisar ni Colonel James M. Cushing, pinuno sa southern ug sentral, ug Harry Fenton sa amihanang yunit sa Kilusang Pagsukol sa Cebu.

Atol sa Gubat sa Kabisay-an, ang operasyon sa Victor II sa American Division nga gipangulohan ni Major General William Arnold nga mi-landing sa Sugbo kaniadtong Marso 26, 1945, ug pagkahuman gibuhian ang lalawigan.

Ang kongresista nga si Manuel A. Zosa, ang representante sa Sixth District sa Sugbo, nagsuportar sa balaudnon nga nagpabalhin sa karaang munisipalidad sa Opon ngadto sa karon nga dakbayan sa Lapu-Lapu. Kini ang Balaod sa Republic 3134,[1] nga nailhan nga Charter of the City of Lapu-Lapu, nga gipirmahan kaniadtong Hunyo 17, 1961 sa Presidente sa Pilipinas, si Carlos P. García. Gi-inagurahan si Lapu-Lapu kaniadtong Disyembre 31, 1961, kauban si Mariano Dimataga, ang katapusang mayor sa munisipyo, ingon ang unang mayor sa lungsod.[2]

Ingon usa ka kusog nga nagtubo nga komersyal nga lungsod, ang pipila sa mga komersyal ug industriya nga kompanya mao ang General Milling Company, usa sa pinakadako sa nasud; Ang Cebu Shipyard and Engineering Works, gisugdan ni Dad Cleland; ug ang mga kompanya sa lana nga nagpadayon sa operasyon human sa giyera. Gisakyan sa transportasyon sa siyudad ang Mactan International Airport.

Sa kasaysayan, ang lungsod nag-uban sa site sa Gubat sa Mactan. Kaniadtong Agosto 1, 1973, tungod sa mando sa pangulo nga no. 2060, Gipahayag ni Presidente Ferdinand E. Marcos nga ang dapit sa gubat usa ka santuaryo sa nasud; ang pagpreserbar, pagpahiuli ug / o pagtukod pag-usab diin kini sa ilawom sa pagdumala ug kontrol sa National Historical Commission sa kolaborasyon sa Department of Tourism. Si Mactan usab ang natawhan ni Leonila Dimataga-García, asawa ni Carlos P. García, ang ika-upat nga Presidente sa Republika. Si Leonila Dimataga-García usa ka paryente sa ulahing tulo ka tuig nga sunud-sunod nga mayor sa lungsod sa Lapu-Lapu, si Ernest Weigel Jr., asawa, nga mao ang labing adunahan nga mayor sa Metro Cebu, nga adunay net nga kantidad nga P57.7 milyon sa sayo ang 2000s.

Mga Barangay

usba

Ang Dakbayan sa Lapu-Lapu nabahin sa 30 ka mga barangay.

  • Agus
  • Babag
  • Bankal
  • Baring
  • Basak
  • Buaya
  • Calawisan
  • Canjulao
  • Caw-oy
  • Cawhagan
  • Caubian
  • Gun-ob
  • Ibo
  • Looc
  • Mactan
  • Maribago
  • Marigondon
  • Pajac
  • Pajo
  • Pangan-an
  • Poblacion
  • Punta Engaño
  • Pusok
  • Sabang
  • Santa Rosa
  • Subabasbas
  • Talima
  • Tingo
  • Tungasan
  • San Vicente1

Mga Dapit nga Angayng Bisitahon

usba
  • Mactan Export Processing Zone (I & II)
  • Cebu Light Industrial Park
  • Parkers Beach(nasunog sa tunga-tungang bahin sa 2004)
  • Vanno Beach
  • Plantation Bay
  • Maribago Blue Waters
  • Waterfront Hotel
  • Shangrila Hotel
  • Hotel Cesario
  • Punta Engaño (Lapu-Lapu and Magellan Shrines)

Mga sumpay sa gawas

usba
  1. Republic Act No. 3134, 17 June 1961, "An Act Creating the City Of Lapu-Lapu" elibrary.judiciary.gov.ph
  2. About Lapu Lapu City