Ang pagpanganak sa bata (Iningles: Childbirth) mao ang pagtapos sa pagmabdos diin ang usa o daghan ka mga masuso mobiya sa uterus pinaagi sa pag-agi sa bilat o pinaagi sa c-seksyon.[1] Niadtong 2019, aduna'y mga 140.11 ka minilyong mga nangatawo sa tibuok kalibotan.[2] Sa naugmad nga mga nasod kadaghanan sa mga paghatod mahitabo sa mga tambalanan,[3][4] samtang sa nag-uswag nga mga nasod kadaghanan sa mga pagpanganak sa balay.[5]

Ang pagkahimugso sa bata

Ang labing kasagarang paagi sa pagpanganak mao ang pagpanganak pinaagi sa bilat.[6] Naglangkob kini sa upat ka yugto sa pagpanganak: ang pagmubo ug pagbukas sa cervix sa unang yugto, pagkanaog ug pagkahimugso sa bata sa ikaduha, ang pagpanganak sa inunlan sa ikatulo, ug ang pagkaayo sa inahan ug masuso panahon sa ikaupat nga yugto, nga ginatawag og postpartum. Ang unang yugto gihubit sa pagsakit sa tiyan o sakit sa bukobuko nga kasagaran molungtad og tunga sa minuto ug mahitabo matag 10 hangtod 30 ka minuto.[7] Ang mga pagkipos anam-anam nga nahimong mas lig-on ug mas duol.[8] Tungod kay ang kasakit sa pagpanganak may kalabotan sa mga pagkipos, ang kasakit mahimong mas kanunay ug kusog samtang ang pagpanganak nagapadayon. Ang ikaduhang yugto matapos sa diha nga ang masuso bug-os nga gipapahawa. Ang ikatulong yugto mao ang paghatod sa inunlan.[9] Ang ikaupat nga yugto sa pagpanganak naglakip sa pagkaayo sa inahan, pagputol sa pusod, ug ang pagbantay sa bag-ong natawo.[10] Niadtong 2014, ang tanang mga dagkong kahugpongan sa panglawas nagtambag nga human dayon sa live birth, bisan unsa pa ang paagi sa pagpanganak, nga ang masuso ibutang sa dughan sa inahan, ug sa paglangan sa mga pamaagi sa bag-ong natawo sulod sa labing menos usa ngadto sa duha ka takna o hangtod nga ang bata nakabaton sa unang pagpasuso.[11][12][13]

Mga pakisayran

usba
  1. Martin E (2015). Concise Colour Medical l.p.Dictionary (in English). Oxford University Press. p. 375. ISBN 978-0-19-968799-2. Archived from the original on 11 Septiyembre 2017.
  2. "Number of births and deaths per year". Our World in Data. Retrieved 2022-06-24.
  3. Co-Operation, Organisation for Economic; Development (2009). Doing better for children. Paris: OECD. p. 105. ISBN 978-92-64-05934-4. Archived from the original on 11 Septiyembre 2017.
  4. Olsen O, Clausen JA (September 2012). "Planned hospital birth versus planned home birth". The Cochrane Database of Systematic Reviews (9): CD000352. doi:10.1002/14651858.CD000352.pub2. PMC 4238062. PMID 22972043.
  5. Fossard Ed, Bailey M (2016). Communication for Behavior Change: Volume lll: Using Entertainment–Education for Distance Education. Sage Publications India. ISBN 978-93-5150-758-1. Archived from the original on 11 Septiyembre 2017. Retrieved 31 Hulyo 2016.
  6. Memon HU, Handa VL (May 2013). "Vaginal childbirth and pelvic floor disorders". Women's Health. 9 (3): 265–77, quiz 276–77. doi:10.2217/whe.13.17. PMC 3877300. PMID 23638782.
  7. "Birth". The Columbia Electronic Encyclopedia (6 ed.). Columbia University Press. 2016. Archived from the original on 6 Marso 2016. Retrieved 30 Hulyo 2016 – via Encyclopedia.com.
  8. "Pregnancy Labor and Birth". Women's Health. 27 Septiyembre 2010. Archived from the original on 28 Hulyo 2016. Retrieved 31 Hulyo 2016.
  9. McDonald SJ, Middleton P, Dowswell T, Morris PS (Hulyo 2013). "Effect of timing of umbilical cord clamping of term infants on maternal and neonatal outcomes". The Cochrane Database of Systematic Reviews. 7 (7): CD004074. doi:10.1002/14651858.CD004074.pub3. PMC 6544813. PMID 23843134.
  10. "Stages of Labor". www.bidmc.org (in English sa America). Retrieved 2022-06-30.
  11. Phillips, Raylene. "Uninterrupted Skin-to-Skin Contact Immediately After Birth". Medscape. Archived from the original on 3 Abril 2015. Retrieved 21 Disyembre 2014.
  12. "Essential Antenatal, Perinatal and Postpartum Care" (PDF). Promoting Effective Perinatal Care. WHO. Archived (PDF) from the original on 24 Septiyembre 2015. Retrieved 21 Disyembre 2014.
  13. "Care of healthy women and their babies during childbirth". National Collaborating Centre for Women's and Children's Health. National Institute for Health and Care Excellence. Disyembre 2014. Archived from the original on 12 Pebrero 2015. Retrieved 21 Disyembre 2014.

Mga sumpay sa gawas

usba